Niezwykłe odkrycie w rzymskim forcie w północnej Anglii – w fortyfikacji znanej jako Fort Vindolanda, wybudowanej przez Rzymian jako część tak zwanego Wału Hadriana, znaleziono fragmenty ołowianego naczynia z wyrytymi na nim chrześcijańskimi symbolami.
Do odkrycia doszło podczas badań archeologicznych ruin budynku, który zidentyfikowano niedawno jako kościół wybudowany w tym miejscu w VI wieku n.e. Każdy ze znalezionych 14 fragmentów, najprawdopodobniej kielicha/pucharu, jest pokryty symbolami chrześcijańskimi – Chi ro, ryby, wieloryb, anioły, statek, litery greckie i łacińskie a nawet prawdopodobnie pismem ogamicznym. Jest to jedyny, częściowo zachowany puchar z tego okresu z rejonu Wysp Brytyjskich i pierwszy z Wału Hadriana. Badacze uważają to za absolutnie unikalnie odkrycie w Zachodniej Europie. Co ciekawe, oznaczenia zostały wykonane zarówno na wewnętrznej jak i zewnętrznej części fragmentów, najwyraźniej przez jedną osobę. Znalezione fragmenty zostały wystawione na otwartej dzisiaj w Muzeum Vindolandy ekspozycji poświęconej związkom Chrześcijaństwa z ostatnią fazą rzymskiej okupacji tego rejonu.
Vindolanda – fort i osada rzymska położona na terenie Brytanii pomiędzy rzekami Tyne i Solway. Zbudowany w I wieku, a opuszczony najprawdopodobniej pod koniec IV wieku n.e.
Wał Hadriana, inaczej mur Hadriana (łac. Vallum Hadriani, Vallum Aelium, ang. Hadrian’s Wall, Roman Wall, the Wall) – rzymski wał obronny w północnej Brytanii, wybudowany w latach 121-129 n.e. na odcinku od wsi Bowness nad zatoką Solway Firth do twierdzy Segedunum w Wallsend nad rzeką Tyne, w czasach cesarza Hadriana. Pomyślany jako zapora przed wojowniczymi plemionami Piktów z Kaledonii, nigdy nie spełnił pokładanych w nim nadziei. Pozostałości wału Hadriana można oglądać m.in. w pobliżu Segedunum, w Housesteads i Great Chesters, są one chronione jako dziedzictwo narodowe. Mur Hadriana wraz z murem Antonina są wpisane na listę UNESCO.
Pismo ogamiczne – pismo alfabetyczne używane do zapisu języków celtyckich. W językach celtyckich i po angielsku pismo nazywa się ogham.
Źródło: Vindolanda Charitable Trust, Wiki.
