Sztuczna inteligencja pomogła odtworzyć wizerunki marynarzy, którzy zginęli na pokładzie angielskiego statku flagowego w XVI wieku.
“Mary Rose” to XVI-wieczna karaka, flagowy okręt floty wojennej króla Anglii Henryka VIII. Zbudowany w latach 1509-1510 był jednym z pierwszych okrętów Royal Navy budowanych w celach typowo wojennych. W roku 1545 król Francji Franciszek I, z udziałem ponad 200 okrętów i 30-tys. armii, podjął próbę inwazji Anglii. Flota angielska dysponowała siłą 80 okrętów i 12 tys. ludzi. Do decydującej, choć nierozstrzygniętej bitwy, doszło 19 lipca 1545 r. w cieśninie Solent znajdującej się pomiędzy wyspą Wight i Anglią. W jej trakcie, Mary Rose wykonała ostry zwrot mając otwarte furty działowe, przez które do wewnątrz dostały się duże ilości wody. W efekcie okręt szybko zatonął razem z ponad 400 członkami załogi. Wrak statku zlokalizowano dopiero na początku XIX wieku, jednak wkrótce o nim zapomniano i dopiero w latach 70 XX wieku nastąpiło jego ponowne odkrycie. Dobrze zachowany wrak wydobyto w roku 1982 i umieszczono w suchym doku zbudowanym wewnątrz specjalnie skonstruowanego budynku w Muzeum Morskim w Portsmouth, gdzie można go podziwiać. Wewnątrz kadłuba „Mary Rose” zewidencjonowano łącznie ok. 20 tys. przedmiotów, m.in. urządzenia nawigacyjne, przyrządy medyczne, broń, żywność, odzież, przedmioty codziennego użytku, instrumenty i gry. W roku 2021 naukowcom udało się uzyskać wiele informacji na temat ośmiu marynarzy służących na flagowcu, których szczątki znaleziono we wraku. Okazało się, że załoga była prawdziwie międzynarodowa – wśród ośmiu badanych marynarzy jeden pochodził z Afryki a dwóch z południa Europy. Badanie, opublikowane w czasopiśmie Royal Society Open Source, wykorzystało analizę wieloizotopową zębów członków załogi, aby zidentyfikować dowody na temat klimatu i geologii ich ojczyzn, a także ich diety w dzieciństwie. W połączeniu z wcześniejszymi badaniami DNA, pisemnymi zapisami i artefaktami znalezionymi we wraku, informacje te pomogły naukowcom zrekonstruować życie codzienne marynarzy z czasów panowania Tudorów a nawet określić ich konkretne zajęcia i miejsce na pokładzie. Badacze z Uniwersytetu w Swansea sporządzili dokładne skany 3D czaszek, na których podstawie ekspert od rekonstrukcji twarzy, Oscar Nilsson, stworzył portrety marynarzy. Teraz, Graham Holgate z serwisu Histpix.com, bazując na tych portretach, chcąc nadać im więcej szczegółów i spróbować jak najwierniej odtworzyć oblicza marynarzy, użył pomocy sztucznej inteligencji. Zastosowana metoda wykorzystuje jedno z wielu narzędzi online, które używają modelu uczenia maszynowego do generowania obrazów w oparciu o rodzaj sieci neuronowej zwanej GAN (Generative Adversarial Network). Sieć ta ulepsza swój początkowy trening, wykorzystując dwie sieci neuronowe, które konkurują ze sobą (stąd “adversarial – przeciwnik”) i zachęcają do wzajemnego doskonalenia. Jedną z cech sieci GAN jest możliwość tworzenia portretów fałszywych, ale jednocześnie realistycznych ludzkich twarzy, na podstawie dostarczonego obrazu źródłowego. Rezultaty końcowe mogą się różnić, ale sztuczna inteligencja jest zwykle bardzo biegła w tworzeniu obrazu. Narzędzie ma wbudowanych wiele funkcji, ale efekt końcowy wymaga użycia oprogramowania do edycji cyfrowej i niemałej kreatywności. Efekty są rzeczywiście ciekawe i mam nadzieję, że AI będzie mogła wkrótce odtworzyć nam dokładny wygląd “Hatcha”, pieska którego szkielet został znaleziony tuż za drzwiami kajuty cieśli okrętowego…
Źródło: Mary Rose org, Histpix com, Swansea University via Athena PicturesThe Guardian, wiki.
