Ślady po składaniu ofiar z ludzi oraz złote i srebrne monety z czasów Aleksandra Macedońskiego, odkryto podczas badań archeologicznych na Krecie.
Do odkrycia doszło na wzgórzu Kastelli w mieście Chania, starożytnej Kydonii, położonym na zachodnio-północnym wybrzeżu greckiej wyspy. Pod koniec roku 2023, zespół archeologów pod kierownictwem Dr. Marii Andreadaki-Vlazakis i przy współpracy z Eforatem (departamentem) Starożytności w Chani, kontynuując wykopaliska na terenie kompleksu pałacowego z XIII wieku p.n.e., i badając salę kolumnową (hypostyl), odkrył miejsce w którym składano ofiary. Pośród pozostałości uszkodzonej podłogi, badacze znaleźli szczątki dziewczynki oraz kilkadziesiąt szkieletów kóz i owiec, kilka świń oraz wołów. Badania potwierdziły, że po zniszczeniu sali, prawdopodobnie w wyniku działań sejsmicznych, miejsce to znalazło się na zewnątrz kompleksu. W badanych warstwach podłoża, datowanych na VIII do VI wieku p.n.e., odkryto dużo ceramicznych fragmentów w tym pitosów, naczyń w których przechowywano żywność. Badania murów okalających wykazały kolejne zniszczenia spowodowane trzęsieniem ziemi w VI wieku p.n.e. W IV w. p.n.e., tuż na południe od wykopu, wzniesiono z kolei mury akropolu w Kydonii. W 2022 roku, podczas wykopalisk prowadzonych bezpośrednio wewnątrz tego obszaru, odkryto skarb składający się z 33 srebrnych monet, oryginalnie ukrytych w skórzanym woreczku. Numizmaty zostały wybite w 13 kreteńskich miastach oraz położonej w Macedonii mieścia Larisa. W 2023 roku, w odległości zaledwie 1 metra od pierwszego skarbu, odnaleziono drugi skarb składający się z 11 złotych i 26 srebrnych monet. Z kolei skarb 37 monet ukryty był w naczyniu ceramicznym. Numizmaty w tym skarbie to 11 staterów Aleksandra Macedońskiego. Są to różne emisje monet Aleksandra, głównie monety pośmiertne z imionami Filipa III Arridaeusa, Seleukosa I Nicatora i Lizymacha z Tracji, mennic z Macedonii (Amfipolis), Azji (Abydos, Lampsakou, Sardeon, Arado) itp. Srebrne monety to 15 staterów Elidos, które zostały wybite w Olimpii podczas igrzysk olimpijskich w IV w. p.n.e., 2 dwudrachmy Cyreny, 1 stater koryncki Pałacu w Akarnanii oraz monety kreteńskie – 1 stater Praisos, 2 drachmy Fajstos, 1 drachma Hyrtakiny, 2 pseudoegineckie hemidrachmy z Kydonii i 2 wczesne wersje Eginy z przedstawieniem żółwia. Badacze ustalili, że do ukrycia skarbów doszło pomiędzy rokiem 300 a 280 p.n.e. Archeolodzy podejrzewają, że monety zostały ukryte tuż za murami kydońskiej cytadeli przez wynajętego żołnierza podczas nieznanego wojennego epizodu historii miasta. Warto wspomnieć, że jeden złoty stater odpowiadał miesięcznej pensji najemnego wojownika. Badania przeprowadzone w 2023 r. zostały sfinansowane przez Instytut Prehistorii Morza Egejskiego (INSTAP) i były wspierane przez wolontariuszy z EFA w Chanii, zarządzanych przez dr Eleni Papadopoulou. W wykopaliskach udział biorą także dwa zespoły uniwersyteckie, w tym badaczy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Polsce pod egidą profesora Tomasza Ważnego, z udziałem dr Anny Elzanowskiej oraz Narodowego Uniwersytetu Kapodistrian w Atenach, pod przewodnictwem dr Anastazji Christopoulou i z udziałem Jennifer Moody (USA) i Yasemin Özarslan (Turcja).
Źródło: Kriti 24GR, Greek Reporter com, GL.
