W pobliżu Grecji odnaleziono brytyjski okręt podwodny, zaginiony w roku 1942.
Znany grecki nurek i badacz ogłosił w środę, że odkrył zaginiony brytyjski okręt podwodny HMS Triumph, którego prawdziwy los był owiany tajemnicą od czasu zniknięcia statku i całej jego 64 osobowej załogi w 1942 roku. Okrętu na przestrzeni lat szukali poszukiwacze z Wielkiej Brytanii, Malty i Rosji. Wrak został odkryty na dnie morskim przez greckiego nurka Kostasa Thoctaridesa i jego zespół po poszukiwaniach trwających około 25 lat. „To była najtrudniejsza i najdroższa misja, jaką kiedykolwiek przeprowadziłem w życiu” — powiedział Thoctarides agencji informacyjnej (AMNA). „Historia tego okrętu podwodnego jest wielowątkowa i wyjątkowa w annałach marynarki wojennej, ponieważ jest nierozerwalnie związana z narodowym ruchem oporu i ówczesnymi służbami specjalnymi, które działały w czasie okupacji” – powiedział. Okręt leży na głebokości 203 metrów z ośmiostopniowym przechyleniem na prawą burtę, dziesiątki kilometrów od brzegu półwyspu Sounion. Peryskopy i włazy są opuszczone, co wskazuje, że w ostatnich chwilach znajdował się w głębokim nurkowaniu, podczas gdy jego stery kierunkowe wskazują, że poruszał się na stałej głębokości, wyjaśnił nurek. Na jego wieżyczce widać busolę i czterocalowe działo. Włazy prowadzące do wnętrza są zamknięte. Na dziobie mostka drzwi prowadzące do stanowisk artylerii są otwarte. Prawa wyrzutnia torpedowa otworzyła się i torpeda typu MK VIII jest w połowie wysunięta. Wydaje się, że okręt zatonął z powodu potężnej eksplozji w części dziobowej, ale przyczyna eksplozji jest nadal niejasna. Zwodowany w 1938 roku, Triumph rozpoczął swoje działania bojowe w 1939 roku i wykonał łącznie 20 misji wojskowych. Po raz pierwszy popłynął na Morze Egejskie pod koniec marca 1941 r., aby przeprowadzić zwiad na wybrzeżach wysp Dodekanezu i umieścić oficerów łącznikowych na greckich wybrzeżach. Odniósł szereg sukcesów, zatapiając dużą liczbę wrogich statków, w tym włoski okręt podwodny Salpa. Okręt używano również do misji rozmieszczania agentów szpiegowskich Special Operations Executives (SOE) i MI9 oraz ratowania uwięzionych żołnierzy, którzy musieli uciec do Aleksandrii w Egipcie. 26 grudnia 1941 roku Triumph miał wypłynąć z Aleksandrii na swoją 21 i ostatnią misję przed powrotem do Anglii na generalny remont i konserwację. Okręt otrzymał rozkaz przeprowadzenia dwóch operacji specjalnych w międzyczasie patrolowania określonego odcinka Morza Egejskiego. Na pokładzie statku znajdowali się bardzo nietypowi członkowie załogi – agent SOE i MI9, porucznik George Atkinson, grecki ekspert ds. łącznosci SOE, Diamantes Arvanitopoulos (kryptonim DIAMOND), nowozelandzki oficer łącznikowy, kapitan Craig, dwóch komandosów armii brytyjskiej z Northamptonshire Regiment i Royal Artillery. Na pokładzie bylo też pięć ton zapasów. Misją Atkinsona (kryptonim ISINGLASS) było spotkanie się z grecką komórką ruchu oporu w Atenach, a następnie wyzwolenie 18 wybranych żołnierzy alianckich przetrzymywanych przez Włochów. Atkinson przewoził znaczne ilości pieniędzy w gotówce i złotych monetach przeznaczonych jako pomoc MI9 i SOE dla określonych osób w okupowanych Atenach, a także dwa zestawy nadajników radiowych do komunikacji z Kairem. Kapitan Craig był odpowiedzialny za drugą tajną misję o kryptonimie „Coney Island”, która miała koordynować wyzwolenie 30 brytyjskich zbiegów przebywających na wyspie Antiparos. W kieszeni Atkinsona był jego dokument Operacyjny z napisanym na maszynie nagłówkiem „Nie do zabrania na ląd”. Ponieważ jego misja była skomplikowana przez podwójne instrukcje SOE i MI9, miał przeoczyć to ostrzeżenie. W nocy z 29 na 30 grudnia 1941 roku Triumph wpłynął do zatoki Despotikos, gdzie wypuścił specjalny zespół i zaopatrzenie. Kapitan, John S. Huddart, powiedział 30 członkom zespołu, że otrzymał rozkaz przeprowadzenia patrolu na Morzu Egejskim i wróci po nich w dniach 9-10 stycznia, aby zabrać ich do Aleksandrii. Poinformował również przez radio o pomyślnym zakończeniu pierwszego etapu misji. To była ostatnia wiadomość, jaką kiedykolwiek otrzymano z okretu. Wszyscy członkowie zespołu SOE zostali aresztowani na podstawie dokumentu operacji Antiparos i Atkinsona, który zawierał nazwiska 37 członków greckiego ruchu oporu w Atenach, wraz z ich pseudonimami i numerami kodowymi, które wpadły w ręce wroga. Informacje zostały przekazane władzom niemieckim i wszystkich 37 zostało schwytanych i rozstrzelanych, wraz z Atkinsonem. Pozostałych wywieziono do obozów koncentracyjnych. Triumph kontynuował swój patrol, zaznaczając swoją obecność w pobliżu wysp Milos i Naxos. 9 stycznia 1942 r. o godzinie 11.45 zaatakował frachtowiec cementowy Rea holowany przez statek Taxiarchis na południe od Sounio, a jednak z torped eksplodowała na skałach. „Niedawno w tej samej części głębin zidentyfikowaliśmy kolejne trzy brytyjskie torpedy Mk VIII tego samego typu, co Triumph… fakt ten każe nam sądzić, że Triumph wystrzelił więcej niż jedną torpedę podczas ostatniego ataku” — Thoctarides powiedział. Ostatni raz okręt podwodny był widziany w ruchu przez włoskiego pilota lecącego w okolicy, około czterech mil morskich na południowy wschód od Sounio, dodał, zauważając, że ta dotychczas utracona informacja pomogła uzupełnić zagadkę historii okrętu podwodnego. Po tym czasie wszelkie ślady po statku znikają, a 23 stycznia 1942 roku Admiralicja Brytyjska ogłosiła, że okręt podwodny należy uznać za zaginiony z całą załogą.
Źródło: AMNA, Ekathimerini com, Rovservices Greece, wiki, Greek Reporter, Daily Mail, WW2 wrecks in Greece, SM Museum BNPS.
