W USA odnaleziono zdjęcia przedstawiające słynny pogrom Żydów w Niemczech w roku 1938.
Noc kryształowa (niem. Kristallnacht) to pogrom Żydów w nazistowskich Niemczech zainicjowany przez władze państwowe, w nocy z 9 na 10 listopada 1938, podczas którego zniszczono 1400 synagog, zabito 92 Żydów a 30 tysięcy zesłano do obozów koncentracyjnych. Nazwa miała się wziąć z tego, że ulice niemieckich miast zostały zasypane odłamkami szkła i kryształów ze zniszczonych żydowskich mieszkań i sklepów. Zdjęcia zrobione przez niemieckich fotografów przedstawiają sceny z jednego konkretnego miejsca (Norymberga), ale są reprezentatywne dla zniszczenia i ataku na społeczność żydowską w większości Niemiec i Austrii podczas dwudniowego pogromu. Album przez wiele lat był przechowywany w Stanach Zjednoczonych w domu żołnierza amerykańskiego żydowskiego pochodzenia, który podczas II wojny światowej służył w wydziale kontrwywiadu armii amerykańskiej w Niemczech. Były żołnierz nigdy nie opowiadał o swoich przeżyciach podczas wojny. Po jego śmierci jego córka Ann Leifer i jej dwie córki odkryły album podczas sprzątania domu ojca. „Kiedy otworzyłam album, poczułam się tak, jakby wypaliła mi się dziura w dłoniach” – powiedziała wnuczka żołnierza, Eliszewa Avital, opisując moment, w którym po raz pierwszy zobaczyła zdjęcia zawarte w albumie. Na pierwszych stronach albumu znajdują się zdjęcia zdewastowanych domów należących do lokalnych rodzin żydowskich. Jedno zdjęcie pokazuje tłum uśmiechniętych, dobrze ubranych Niemek i Niemców w średnim wieku, stojących swobodnie, podczas gdy nazistowski oficer wybija szybę sklepową. Inne zdjęcie przedstawia nazistowskiego oficera rozlewającego benzynę na ławki synagogi przed jej podpaleniem. Następne przedstawiają wizerunki Żydów w szlafrokach lub piżamach, jednych rannych, a innych jeszcze leżących – klasyczne propagandowe zdjęcia wykonane przez nazistów. Przerzucając strony tego rzadkiego albumu, widz natyka się również na zdjęcia esesmanów zbierających stosy książek, zarówno religijnych, jak i świeckich. Książki te prawdopodobnie były zbierane w celu późniejszego spalenia. Co ciekawe, widzimy zdjęcia scen rozgrywających się we wnętrzach budynków, w odróżnieniu od tych bardziej znanych na których widać rozbijane szyby itd. Rodzina żołnierza przekazała album Instytutowi Yad Vashem w Jerozolimie.
Źródło: Instytut Yad Vashem press release 09/11/2022, wiki.
