Większość słynnego skarbu monet i biżuterii celtyckiej, znalezionego w roku 1957, została nabyta przez fundację charytatywną na wyspie za kwotę 38 tysięcy funtów.
Tak zwany “Le Catillon I” to spektakularny skarb starożytnych monet i biżuterii, który został odkryty przypadkiem w styczniu 1957 roku, gdy 17 letni farmer chciał przesunąć duży kamień przeszkadzający mu w orce pola, w pobliżu Grouville na południowo-wschodnim krańcu Jersey. Odkryty skarb składał się z ponad 2500 tysięcy celtyckich monet oraz kilkudziesięciu fragmentów biżuterii pochodzących z I wieku p.n.e. Monety, w przeważającej większości statery, zostały wybite przez różne plemiona z terenów dzisiejszej Bretanii, Belgii oraz Wysp Brytyjskich i stanowiły prawdopodobnie ukryty depozyt celtyckich uciekinierów przed nieuchronnym pochodem podbijających Galię rzymskich legionów pod wodzą Juliusza Cezara. Różnorodność monet i ich geograficznych proweniencji czyniła ten skarb absolutnie wyjątkowym. Niestety, obowiązujące na wyspie Jersey prawa, która choć należy oficjalnie do Wielkiej Brytanii ma daleko posuniętą niezależność, nie zagwarantowały przejęcia lub zakupu skarbu przez państwo i w konsekwencji skarb został rozproszony na światowych rynkach numizmatycznych. Od wczesnych lat 60 trwała akcja skupowania monet przez różne organizacje z wyspy, mających nadzieję na jego powrót i ekspozycję. Cześciowo cel osiągnięto dopiero teraz, 64 lata po odkryciu, gdy fundacji charytatywnej “Jersey Heritage”, odpowiedzialnej za opiekę nad zabytkami na wyspie, udało się nabyć około dwóch trzecich oryginalnego skarbu za kwotę 38 tysięcy funtów. Łącznie udało się kupić 1600 monet i 36 sztuk biżuterii. Jak podkreślają muzealnicy i władze wyspy, skarb nareszcie będzie mógł zostać wyeksponowany w pobliżu miejsca odkrycia, ale zakup po tylu latach wskazuje na konieczność zmiany regulacji prawnych dotyczących odkryć archeologicznych na Jersey. Co ciekawe, w roku 2012 dwóch detektorystów przeszukujących pole na którym odkryto skarb z roku 1957, znalazło tam kolejny i znacznie większy skarb monet oraz biżuterii celtyckiej. Znany jako “Catillon II”, nowy skarb składa się z około 70 tysięcy monet oraz licznej biżuterii, pochodzącej z tego samego okresu co pierwszy skarb. Na razie wciąż trwa jego konserwacja i badania. Wstępna wycena skarbu, zrobiona w celu oszacowania wartości nagrody, którą mają otrzymać znalazcy, wacha się pomiędzy 7 a 14 milionów funtów.
Zdjęcia: Jersey Heritage, wiki.
Znalazca skarbu Le Catillon I, Peter Langlois (z prawej) wskazuje miejsce odkrycia w roku 1957.
Skarb Le Catillon II po wydobyciu na powierzchnię.
