Nowe badania niezwykłego odkrycia sprzed lat, pokazują nieznane oblicza “gender” w średniowiecznej Skandynawii.
W roku 1968, w południowej Finlandii, odkryto miecz z bogato zdobioną rękojęścią z brązu. Do odkrycia doszło w Suontaka Vesitorninmäki podczas kładzenia rur wodociągowych. Wezwani na miejsce archeolodzy odkryli, że miecz jest częścią wyposażenia grobowego osoby pochowanej prawie tysiąc lat temu. Badacze założyli początkowo, że zmarły to mężczyzna, wojownik, którego pochowano z mieczem, a jak się wkrótce okazało, nawet z dwoma mieczami. Niedługo potem zauważono jednak, że zmarła osoba pochowana została z typowo kobiecymi atrybutami ubioru – owalne brosze oraz charakterystyczna i typowa dla kobiet wełniana odzież. Od czasu odkrycia grób ten był określany jako możliwy podwójny pochówek mężczyzny i kobiety (choć nic nie wskazywało na obecność drugich zwłok) lub grób wojowniczki, być może przywódczyni lokalnej społeczności i dowód na wysoki status kobiet we wczesnośredniowiecznej Finlandii. Najnowsze badania rozprawiają się z tymi teoriami, udowadniając ponad wszelką wątpliwość, że w grobie znajdowały się tylko jedne zwłoki w kobiecym ubraniu, które delikatnie ułożono na miękkim posłaniu z pierza i futer, gdzie połóżono też różnorodne inne przedmioty, a obok biodra złożono cenny miecz bez pochwy. Najciekawsze okazały się badania DNA szczątków – choć w znacznym stopniu uszkodzone, DNA wykazało, że pochowana osoba miała tak zwany Zespół Kinefeltera, grupę chorób spowodowanych aberracją chromosomalną polegającą na obecności przynajmniej jednego dodatkowego chromosomu X w części lub we wszystkich komórkach organizmu najczęściej anatomicznego mężczyzny. Zespół Klinefeltera jest jedną z możliwych diagnoz interpłciowości. W zależności od jednostki, zespół ten może pozostać niezauważony lub powodować niepłodność, zanik części tkanki mięśniowej, brak owłosienia na twarzy i reszcie ciała, zmiany sylwetki itp. Według badaczy osoba pochowana w Suontace to najprawdopodobniej osobnik niebinarny, którego płeć pozostaje nieokreślona. Zdaniem naukowców, różnorodność złożonych do grobu przedmiotów o zarówno męskich jak i damskich atrybutach, wskazuje na to, że zmarła osoba, pomimo swojej prawdopodobnej transpłciowości, była bardzo cenionym członkiem lokalnej społeczności. Ostatnią ciekawostką są dwa miecze – jeden ułożony był bezpośrednio obok zwłok a drugi, ten z bogato zdobioną rękojeścią, został dołożony (lub być może celowo celowo ukryty) do grobu już jakiś czas po pochówku. To według badaczy dodatkowy dowód na wyjątkową rangę zmarłej osoby i szacunek jakim darzyli ją mieszkańcy.
Zdjęcia: Fińska Agencja Dziedzictwa Kulturowego (rysunek Veronika Paschenko), wiki.
Bezpośredni link do wyników badań: https://www.cambridge.org/core/journals/european-journal-of-archaeology/article/woman-with-a-sword-weapon-grave-at-suontaka-vesitorninmaki-finland/33A89DB1D7E4900F017833D87C997D3D