W ciągu dwudniowych badań ratowniczych archeolodzy oraz detektoryści-wolontariusze odkryli skarb prawie 7000 srebrnych i 4 złotych monet, głównie z końca XV i początku XVI wieku, ale także kilku starożytnych monet rzymskich. Do odkrycia doszło w miejscowości Újlengyel (w wolnym tłumaczeniu “Nowa Polska” lub “nowy Polak”) na południowy-wschód od Budapesztu.
Archeolodzy zdecydowali się na rozpoczęcie poszukiwań w miejscu, w którym w roku 2019 doszło do odkrycia skarbu blisko 150 monet z połowy XV wieku. Detektoryści dokładnie sprawdzali miejsce odkrycia, licząc na to, że monet może być więcej, ale bez rezultatu. Dopiero gdy zdecydowali się sprawdzić leżące w pobliżu niewielkie wzniesienie, wykrywacze trafiły na ślad kolejnych numizmatów. Archeolodzy otworzyli wykop o wymiarach 1x1m i w ten sposób odkryto naczynie ceramiczne, w którym znajdowała się większość monet z najwyraźniej rozoranego przez pług skarbu. Najstarszy odkryty numizmat to rzymski denar cesarza Lucjusza Werusa (161-169 n.e.). Są także denary z Akwileji, monety króla Macieja Korwina (1458-1490), Władysława II (1490-1516), Ludwika II (1516-1526) oraz rzadki denar watykański, wybity przez papieża Piusa II pomiędzy rokiem 1458-1464. Badacze sądzą, że ten dość eklektyczny skarb został ukryty w czasie najazdu tureckiego na Węgry w roku 1526, już po przegranej przez Węgrów Bitwie pod Mohaczem.
PS – Nietypowa nazwa osady w pobliżu której odkryto skarb, pochodzi od nazwiska Zoltána Lengyela, bankiera który w 1907 przeorganizował starszą osadę i zmienił jej nazwę.
PS2 – Bitwa pod Mohaczem – bitwa stoczona 29 sierpnia 1526 roku, w której wojska węgierskie dowodzone przez króla Ludwika Jagiellończyka (wsparte przez oddział 1500 Polaków) zostały rozgromione przez armię osmańską pod dowództwem sułtana Sulejmana Wspaniałego. Straty po stronie chrześcijańskiej wyniosły 15 tysięcy zabitych (rannych i jeńców Turcy ścinali), w tym siedmiu biskupów i 500 możnych. Turków poległo około 5 tysięcy. Przedwczesna śmierć 20-letniego króla spowodowała, że wkrótce ziemie Czech i północno-zachodnich Węgier dostały się pod panowanie Habsburgów. Datę klęski uznaje się także za symboliczny koniec potęgi dynastii Jagiellonów.
Zdjęcia: Ferenczy Múzeumi Centrum, wiki.
