Austriaccy archeolodzy prowadzący badania w Izraelu, odkryli zapisany ceramiczny fragment, który może być “zaginionym ogniwem” w historii alfabetu.
Mierzący zaledwie kilka centymetrów i mający prawie 3500 lat fragment ceramiki, może pokazywać w jaki sposób alfabet dotarł do Lewantu z Egiptu. Ceramiczny zabytek, prawdopodobnie fragment importowanego z Cypru naczynia, odkryto na stanowisku w Lakisz (Tel Lachish), które było ważnym ośrodkiem miejskim w starożytności. Na wydatownaym na rok ok. 1450 p.n.e., fragmencie widać fragmenty pisma, wzorowanego na egipskich hieroglifach. Odczytanie jest utrudnione, ale badacze sądzą, że widnieje tam napis “niewolnik” oraz “miód” lub “nektar”. Jest to jedno z najwcześniejszych przedstawień alfabetycznych odkrytych w tym rejonie. Dotychczas odnaleziono dowody na powstanie alfabetu na egipskim Synaju (przykład na zdjęciu Sfinksa poniżej) około roku 1800 p.n.e., gdzie zatrudnieni niepiśmienni egipscy górnicy najprawdopodobniej zaadaptowali na swoje potrzeby znaki hieroglificzne. Późniejsze ślady wskazują na to, że alfabet, pierwowzór znanego nam pisma, przechodził stopniową adaptację oraz upowszechnienie w rejonie Lewantu i Zachodniej Azji około roku 1300 p.n.e., skąd następnie trafił na północne brzegi Morza Śródziemnego. Znaleziony fragment pokrywa lukę w śladach z okresu pomiędzy tymi datami. Znalezisko pokazuje, że alfabet przyjął się w tej części świata w sposób niezależny a nie w wyniku egipskich podbojów i dominacji, jak wcześniej sądzono. Badania archeologiczne w Lakisz bedą kontynuowane.
“Miasto zamieszkane było już na przełomie wczesnej i środkowej epoki brązu (przełom III i II tysiąclecia p.n.e.), na co wskazuje znaleziona ceramika. Korespondencja z Amarny podaje nazwiska dwóch władców miasta sprzed podboju Kanaanu przez Izraelitów: Zimredda oraz Šiptibalu. W listach tych władcy Lakisz (wraz z książętami innych miast kananejskich) zwracają się do faraona z prośbą o wsparcie w walce z bandami Habiru. W połowie XIII w. p.n.e. miasto zostało zrujnowane, co przypisywane jest agresji Ludów Morza. Według Biblii miasto zostało zdobyte przez Jozuego. W X w. p.n.e. dostrzega się w Lakisz wpływy kultury izraelskiej. Miasto miało być przebudowane za czasów syna Salomona, Roboama, który z tego miasta uczynił twierdzę w celu obrony przed najazdami Filistynów i Egipcjan. Po Jerozolimie było najważniejszym miastem królestwa Judy.” (wiki)
Zdjęcia: Cambridge.org, Austriacka Akademia Nauk, wiki, British Museum, Antiquity.
