Nowe badania pozwalają na zidentyfikowanie rzymskich legionów biorących udział w sławnej bitwie Rzymian z Germanami.
Potężne starcie rzymskich legionów i plemion Germańskich w roku 9 n.e. to jedna z największych bitew starożytnej Europy. Pomimo wielu fantastycznych znalezisk w rejonie Kalkriese, (genezę odkrycia opisywaliśmy tu: https://poszukiwacze.org/bitwa-w-lesie-teutoburskim-igor-murawski/ ) znalezione artefakty nie pozwalały dotąd na jednoznaczną identyfikację lokalizacji jako miejsca sławnej bitwy. Kilka lat po niej doszło do rzymskiej ekspedycji karnej w tym rejonie i istniała możliwość, że to właśnie ślady po niej, lub innej rzymskiej obecności, odkryto w pobliżu Kalkriese. W ramach wspólnego projektu badawczego naukowcy z Niemieckiego Muzeum Górnictwa w Bochum, Muzeum Badawczego Geologii w Leibniz oraz Muzeum Bitwy Varusa wykorzystali nową metodę naukową (wcześniej użytą w Anglii, także do identyfikacji rzymskich pozostałości) do zbadania, czy możliwe jest zidentyfikowanie rzymskich legionów przez pozostawiony przez nie ślad metalurgiczny. Annika Diekmann, pracownik naukowy w Bochum, wykorzystała metody analizy chemicznej do zidentyfikowania XIX legionu, który brał udział i został rozbity w pobliżu Kalkriese w roku 9 n.e. Według założeń badań można wykryć bardzo charakterystyczny skład chemicznych pierwiastków śladowych w rzymskich metalach nieżelaznych, takich jak brąz i mosiądz. Znaleziska rzymskie można analizować spektrometrem mas i wykrywać zawarte w nich najmniejsze ślady pierwiastków. „W ciągu dwóch lat pobraliśmy około 550 próbek i przeanalizowaliśmy je metodami chemicznymi” – mówi Annika Diekmann. Metale używane do napraw w obozowych kuźniach zawierają pierwiastki śladowe w tak małych ilościach, że nie zostały zauważone przez rzymskich kowali, ani też nie były celowo manipulowane. Pierwiastki te przedostawały się do metali poprzez pierwotne rudy, różne dodatki podczas obróbki lub też poprzez adhezje na narzędziach. Z biegiem czasu przetwarzanie metali w stałych lokalizacjach doprowadziło legiony do opracowania charakterystycznego dla nich wzoru w składzie pierwiastków śladowych. „W ten sposób możemy przypisać legionom metalurgiczny odcisk palca, który pozwala na lokalizację obozów, w których stacjonowały”. Po zakończeniu analizy staje się jasne, że w szczególności legion XIX, który poległ wraz z Varusem i przed laty stacjonował w Dangstetten w południowych Niemczech, pod względem składu pierwiastków śladowych wyróżnia się na tle innych legionów, które stacjonowały w Niemczech dopiero później. „Porównując znaleziska z Kalkriese ze znaleziskami z innych stanowisk, możemy stwierdzić, że znaleziska z Dangstetten i Kalkriese wykazują znaczne podobieństwa. Z drugiej strony znaleziska pochodzące z legionów, które nie brały udziału w bitwie pod przewodem Varusa znacznie różnią się od znalezisk z Kalkriese”. Naukowcy są zdania, że nowa metoda badawcza otwiera zupełnie nowe możliwości dla archeologii.
Źródła: Deutches Bergbaum Museum Bochum, HB, wiki.
https://poszukiwacze.org/bitwa-w-lesie-teutoburskim-igor-murawski/
https://poszukiwacze.org/duch-legionisty-nowe-odkrycie-w-lesie-teutoburskim/
Podcast: https://poszukiwacze.org/w-poszukiwaniu-zaginionych-legionow/
