W Rzymie znaleziono rzadki kamienny słup, który wyznaczał granicę sakralnej przestrzeni w centrum starożytnego miasta.
Kamień, odkryty w trakcie prac kanalizacyjnych pod niedawno odrestarurowanym mauzoleum Augusta w centrum Rzymu, ustawiono w roku 49 n.e., za czasów panowania Cesarza Klaudiusza. Inskrypcja wskazuje na to, że kamień wyznaczał granice tzw. “pomerium” (łac. post murus, za murami), linii o charakterze sakralnym wyznaczającej granice miasta.
“Zwyczaj wyznaczania pomerium pochodził od Etrusków. Według legendy Romulus w 753 p.n.e. wyorał pługiem bruzdę na zachodnim wierzchołku Palatynu, wytyczając w ten sposób granice Miasta (Roma quadrata). Przez pomerium rozumiano również wewnętrzny obszar miasta. Linię pomerium poświęcano bóstwom podziemnym. Jej przekroczenie było niedozwolone i zagrożone śmiercią z powodu rytualnej zmazy. Podczas wyznaczania granicy kilkakrotnie podnoszono pług, pozostawiając niezaoraną ziemię. W tych miejscach powstawały bramy. Linię pomerium oznaczano później kamiennymi słupami i wzdłuż niej starano się poprowadzić wały i mury obronne. (…) Pomerium miało znaczenie kultowe i prawne. Oddzielne wróżby urzędowe należało wykonywać dla obszarów wewnątrz i na zewnątrz pomerium. W obrębie świętej granicy można było dokonywać pochówku tylko westalek i specjalnie zasłużonych Rzymian.” (wiki). Obszar pomerium był kilkakrotnie poszerzany w trakcie rozwoju miasta. Do tej pory znaleziono tylko 10 takich zabytków, ostatni przeszło 100 lat temu. Kamień trafi docelowo do Muzeum Augusta.
Zdjęcia: AP Photo, wiki.
