Brytyjscy archeolodzy odkryli nowe dowody wskazujące na to, że tajemniczy krąg kamienny znany jako Stonehenge, został pierwotnie wybudowany w Walii a około 400 lat później, został przeniesiony na teren południowej Anglii.
Teza o tym, że Stonehenge oryginalnie znajdował się w Walii pojawiła się już kilka lat temu, ale dopiero teraz drobiazgowe badania archeologiczne zdają się potwierdzać tę tezę. Archeolodzy z Uniwersytetu w Birmingham prowadzą badania na stanowisku “Waun Mawn” w górach Preseli, w południowo-zachodniej Walii. Wykopaliska pokazują, że znalezione tam ślady po kręgu kamiennym mają identyczną średnicę co rów okalający krąg kamienny w oddalonym o 280 kilometrów Stonehenge. Krąg w Waun Mawn, podobnie jak Stonehenge, jest także astronomicznie zorientowany na osi wschodu słońca podczas letniego przesilenia. Od dawna było wiadomo, że wewnętrzny krąg w Stonehenge jest zbudowany z tak zwanych “Bluestones” wydobytych w górach Preseli, ale badania wykopaliskowe w Waun Mawn pokazują precyzyjną lokalizację pierwotnego kręgu. Datowanie radiowęglowe osadów pozostawionych na miejscu ustawionych tam kamieni oraz innych pozostałości, w tym węgla drzewnego, skorup orzechów itp., pozwoliło na ustalenie daty ustawienia oryginalnego kręgu – około 3400 lat pn.e., a więc na conajmniej 400 lat przed ustawieniem pierwszej fazy kręgu w Stonehenge, około 3000 lat p.n.e. Krąg Waun Mawn odkryto już podczas badań powierzchniowych przeprowadzonych podczas Pierwszej Wojny Światowej, ale nawet badania geofizyczne w roku 2011 nie uzmysłowiły badaczom rangi odkrycia. Dopiero drobiazgowe poszukiwania miejsca skąd pochodziły ustawione w Stonehenge charakterystyczne kamienie, kazały archeologom ponownie zbadać Waun Mawn. Co ciekawe, ustna tradycja mówi o zbudowaniu kręgu w Walii, który następnie miał zostać cudownie przetransportowany do południowej Anglii przez legendarnego maga i Druida, Merlina. Nie ulega wątpliwości, że transport kamieni na tak duży dystans i w relatywnie trudnym terenie wymagał zaangażowania dużych sił i środków lokalnych społeczności. Naukowcy wciąż nie wiedzą w jakim celu zbudowano Stonehenge. Profesor prehistorii Parker Pearson, z University College London, który bada oba kręgi, uważa, że rację może mieć jego kolega, badacz z Madagaskaru, który zwrocił uwagę na to, że w prehistorii na Madagaskarze ludzie budowali miejsca z użyciem kamienia wyłącznie dla zmarłych. Dla żywych budowano z drewna. Rzeczywiście, wewnątrz kamiennego kręgu znaleziono dotychczas bardzo dużo różnego rodzaju pochówków (przeważają kobiety) a kilka kilometrów od Stonehenge, ślady po drewnianych domach z tego okresu. Badania w Waun Mauw będą kontynuowane w drugiej połowie tego roku. Szczegółowy raport z dotychczasowych badań można przeczytać w aktualnym numerze pisma “Antiquity”: https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/original-stonehenge-a-dismantled-stone-circle-in-the-preseli-hills-of-west-wales/B7DAA4A7792B4DAB57DDE0E3136FBC33
Zdjęcia: wiki, ctvnews, DM, BBC, The Times, Country Living Magazine.
