Płyta którą widzimy na zdjęciach została zakupiona przez pradziadka mojego poszukiwawczego kolegi Tomka Kajdan, który pierwotnie zamierzał przeznaczyć ją na płytę nagrobną dla tragicznie zmarłego syna i wnucząt. Jednak ten kawałek marmuru nigdy nie znalazł się na cmentarzu ponieważ właściciel zmarł. Dokończenia dzieła chciał się podjąć dziadek Tomka (zięć pradziadka), ale ostatecznie płyta przeleżała w zapomnieniu kilkadziesiąt lat, aż do chwili gdy podczas porządkowania mieszkania po dziadku, odnalazł ją Tomek. Kolega postanowił ją wyczyścić i gdy usunął z niej beton okazało się, że pod spodem, na odwrocie płyty, znajduje się pisana gotykiem inskrypcja.
Napis na tablicy dotyczy tak zwanych “Reform Pruskich”, które były próbą wyjścia z krzyzysu, który zapanował w Prusachh po ich pokonaniu przez wojska napoleońskie w Bitwie pod Jeną w 1806. Tekst mówi o tym, że kolejną bardzo ważną reformą państwową dokonaną przez Steina było rozporządzenie królewskie z 19 listopada 1808 roku o samorządzie miast. Od tej pory bogatsze mieszczaństwo otrzymywało prawo wybierania własnych magistratów w miastach oraz możliwość swobodnego i niczym nieskrępowanego organizowania spraw budownictwa, podatków, szkolnictwa, komunikacji itd. Cel tej reformy sprowadzał się do jednego – zwiększyć udział mieszczaństwa w sprawach państwowych. Oczywiście Steinowi nie chodziło o równouprawnienie tego stanu, lecz jedynie o ich bardziej ofiarniejszą pracę na potrzeby państwa. Ten 110 paragraf był jednym z dwóch bardzo kontrowersyjnych fragmentów tej ustawy. Mówił on o tym, że radni zwolnieni są ze składania jakichkolwiek sprawozdań ze swojej działalności, nie muszą tłumaczyć się przed ludnością z tego co robią itd. W tej ustawie chodziło po prostu o to, by wyciągnąć jak najwięcej funduszy z podatków i różnych decyzji rad miejskich od społeczeństwa, gdyż jak wiadomo po wojnie napoleońskiej Królestwo Pruskie bardzo zubożało.
Trudno ustalić, z jakiego miasta w zaborze pruskim zdemontowano tę płytę, ale może za jakiś czas uda się to nam ustalić. Jeśli w waszej miejscowości są lub były podobne, prosimy o kontakt i nadesłanie zdjęcia na adres redakcji.
Bartłomiej Stój
